สวนผักในบ้าน

-->

โมบายฟาร์ม ไอเดียสุดเก๋! สวนผักในบ้าน

"โมบายฟาร์ม" ไอเดียสุดเก๋! สวนผักของคุณแม่บ้าน

ถ้าพูดถึงการปลูกพืชผักสวน ครัว หลายคนเป็นต้องร้องว่า เป็นเรื่องที่ยุ่งยาก โดยเฉพาะคนในเมืองที่ต่างบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า ไม่มีพื้นที่ในการปลูกและไม่มีความรู้เรื่องการทำเกษตร จนทำให้ทุกๆ ครั้ง ที่คุณบ้านจะลงครัวทำกับข้าว ก็ต้องรีบไปจับจ่ายซื้อผักจากตลาดสดหรือซุปเปอร์มาร์เก็ตที่คุ้นเคยกัน เพราะทั้งง่ายและสะดวกสบาย ทั้งๆ ที่ผักบางชนิดก็สามารถปลูกเองได้ที่บ้าน โดยไม่ต้องสิ้นเปลืองเงินซื้อเลย


"สุภัทร เมฆยานนท์" ผู้ จัดการทั่วไปฝ่ายปรับปรุงพันธุ์และนักปรับปรุงพันธุ์ บริษัท เจียไต๋ จำกัด กล่าวว่า คนส่วนใหญ่คิดว่าการปลูกผักหรือการทำการเกษตรเหมาะสำหรับพื้นที่ในชนบท มากกว่าสังคมเมือง เนื่องจากมีข้อจำกัดเรื่องพื้นที่ในการเพาะปลูก บวกกับความรู้พื้นฐานด้านการทำเกษตรที่หลายคนมองว่าเป็นเรื่องยาก แต่ความจริงนั้นการปลูกพืชผักสวนครัวเป็นพื้นฐานที่ดีของการทำเกษตรกรรมขนาด ใหญ่

อีกอย่างการปลูกผักสวนครัว ในปัจจุบันสามารถประยุกต์ในเกิดความสวยงามได้ด้วย นักปรับปรุงพันธุ์ท่านนี้บอกว่า "ผัก" มันก็คือต้นไม้ ต้นพืชชนิดหนึ่งที่มีความสวยงามอยู่ในตัว นอกจากจะปลูกไว้รับประทานแล้ว ก็ยังสามารถนำมาดัดแปลงใช้ประดับตกแต่งบ้านได้ เพราะผักแต่ละชนิดก็มีสีสันที่แตกต่างกัน เช่น สีแดง สีเหลือง สีขาว สีม่วง และสีเขียว และยังให้คุณค่าทางโภชนาการต่อร่างกายมากมาย

"ยกตัวอย่าง ผักสีแดง เช่น พริก มะเขือเทศ จะช่วยแก้ไขปัญหาเรื่องสุขภาพโรคหัวใจ ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งบางชนิด ลดปัญหาที่เกี่ยวกับการปัสสาวะ เช่น การปัสสาวะแสบขัดหลังจากปัสสาวะเสร็จ และช่วยส่งเสริมเรื่องความจำ, ผักสีเหลือง เช่น ฟักทอง แครอท ช่วยดูแลและบำรุงสุขภาพของสายตาและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน, ผักสีขาว เช่น กระหล่ำดอก หัวไชเท้า ช่วยควบคุมระดับคอเลสเตอรอลในร่างกาย, ผักสีม่วง เช่น มะเขือยาวม่วง กระหล่ำม่วง ช่วยต้านอนุมูลอิสระและป้องกันริ้วรอยก่อนวัย และผักสีเขียว เช่น ผักใบเขียวทุกชนิด ช่วยป้องกันโรคมะเร็งบางชนิด ช่วยบำรุงสุขภาพกระดูกและฟัน"


อย่างไรนั้น พี่สุภัทรได้แนะนำขั้นตอนในการปลูกผักสำหรับคนที่ไม่มีพื้นฐานด้านการเกษตร ว่า ควรเริ่มต้นปลูกผักที่ดูแลง่ายๆ เช่น ผักบุ้ง ซึ่งใช้ระยะเวลาปลูกเพียง 20 วัน ก็สามารถเก็บผลผลิตได้แล้ว ส่วนการดูแลก็ไม่ยุ่งยากเพียงรดน้ำวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น โดยต้องรักษาความชุ่มชื้นของดินให้สม่ำเสมอ นอกจากนั้นยังมี ผักกวางตุ้ง และผักคะน้า ซึ่งจะมีอายุในการเจริญเติบโตที่นานขึ้น ประมาณ 30-40 วัน

สำหรับคนที่มีพื้นที่จำกัดและอาศัยอยู่ในคอนโดหรือหอพักต่างๆ ก็สามารถปลูกได้ โดยใช้กระถาง ยางรถยนต์ หรือทำกระบะเล็กๆ ขนาด 1x1 เมตร ก็จะทำให้มีพื้นที่ไว้ปลูกผักกินได้ตลอดทั้งปีหรือจะทำเป็น "โมบายฟาร์ม" ซึ่งสามารถทำได้ง่ายๆ ดังนี้


เตรียมอุปกรณ์
1. ขวดพลาสติกเหลือใช้
2. สายยางน้ำระบบไฮโดรโฟนิค
3. ต้นกล้าที่เพาะให้ถาดเตรียมปลูก (เน้นเป็นผักที่รับประทานใบ)
4. เม็ดมะยมเผา (หาซื้อได้ตามร้านขายต้นไม้ทั่วไป) หรืออิฐก่อสร้างทุบ
5. เชือก
6. สีสำหรับการเพ้นส์ หรือกระดาษฟรอยด์
7. ปุยสูตรน้ำ

ขั้นตอนการประดิษฐ์
ขั้นตอนที่ 1 นำขวดพลาสติกที่เตรียมไว้มาตัดเปิดด้านข้าง เพื่อเปิดช่องเอาไว้สำหรับใส่ผัก แล้วนำสีเพ้นท์มาทาและตกแต่งลวดลายให้สวยงาม เพื่อเป็นการทึบแสงให้ความชุ่มชื่นกับรากผัก
ขั้นตอนที่ 2 จากนั้นก็นำเชือกมาร้อยขวดพลาสติกที่ตัดไว้ โดยให้ปากขวดคว่ำลงในแนวตั้ง ประมาณ 3-4 ขวด ต่อการทำโมบาย 1 เส้น
ขั้นตอนที่ 3 จากนั้นก็ทำการต่อสายน้ำหมุนเวียนระบบ ไฮโดรโฟนิค ซึ่งเป็นระบบน้ำเช่นเดียวกับการทำน้ำตกสำหรับการจัดสวนในบ้าน
ขั้นตอนที่ 4 ใส่ต้นกล้าลงไปในขวด แล้วใส่เม็ดมะยมเผาหรืออิฐก่อสร้าง เพื่อพยุงต้นกล้าไม่ให้ล้มลง
ขั้นตอนที่ 5 นำโมบายผักไปแขวนไว้บริเวณหน้าต่าง บ้านหรือระเบียงในคอนโด จากนั้นก็เปิดเครื่องทำน้ำหมุนเวียนระบบไฮโดรโฟนิคไว้ ซึ่งน้ำที่ใช้จะต้องผสมปุยสูตรน้ำลงไป โดยใช้ในสัดส่วนที่กำหนด เพื่อใช้เป็นอาหารหล่อเลี้ยงผักให้เจริญเติบโต


นอกจากจะได้ "โมบายฟาร์ม" เพื่อช่วยประหยัดพื้นที่ในการปลูกผักและให้ผลผลิตที่เก็บกินได้อย่างปลอดภัย แล้ว ยังสามารถใช้เป็นของประดับตกแต่งบ้านได้ด้วย เห็นไหมว่า การปลูกพืชผักสวนครัวไม่ใช่เรื่องยากเลย เพียงรู้จักการดัดแปลงและประยุกต์ก็จะได้สิ่งประดิษฐ์ที่แปลกใหม่และมีคุณ ค่ามากขึ้น รวมไปถึงเป็นการสร้างกิจกรรมให้ทุกคนในครอบครัวได้ทำร่วมทำกันอีกด้วย
_______________________________________________________________________________
2. การปลูกผักในภาชนะ
การปลูกผักในภาชนะควรจะพิจารณาถึงการหยั่งรากของพืชผักชนิดนั้นๆ พืชผักที่หยั่งรากตื้นสามารถปลูกได้ดีในภาชนะปลูกชนิดต่างๆ และภาชนะชนิดห้อยแขวนที่มีความลึกไม่เกิน 10 เซนติเมตร คือ
ผักบุ้งจีน คะน้าจีน ผักกาดกวางตุ้ง (เขียวและขาว) ผักกาดฮ่องเต้ ผักกาดหอม ผักกาดขาวชนิดไม่ห่อ (ขาวเล็ก ขาวใหญ่) ตั้งโอ๋ ปวยเล้ง หอมแบ่ง (ต้นหอม) ผักชี ขึ้นฉ่าย ผักโขมจีน กระเทียมใบ (Leek) กุยช่าย กระเทียมหัว ผักชีฝรั่ง บัวบก สะระแหน่ แมงลัก โหระพา (เพาะเมล็ด) กะเพรา (เพาะเมล็ด) พริกขี้หนู ตะไคร้ ชะพลู หอมแดง หอมหัวใหญ่ หัวผักกาดแดง (แรดิช)
วัสดุที่สามารถนำมาทำเป็นภาชนะปลูกอาจดัดแปลงจากสิ่งที่ใช้แล้ว เช่น ยางรถยนต์เก่า กะละมัง ปลอกซีเมนต์ เป็นต้น สำหรับภาชนะแขวนอาจใช้ กาบมะพร้าว กระถาง หรือเปลือกไม้


วิธีการปลูกผักในภาชนะแบ่งออกได้เป็น 2 วิธี
2.1 เพาะเมล็ดด้วยการหว่านแล้วถอนแยกหรือหยอดเป็นแถวแล้วถอนแยก ซึ่งพืชที่ควรปลูกด้วยวิธีนี้ ได้แก่

- ผักบุ้งจีน - คะน้าจีน - ผักกาดขาวกวางตุ้ง
- ผักกาดเขียวกวางตุ้ง - ผักฮ่องเต้ (กวางตุ้งไต้หวัน) - ตั้งโอ๋
- ปวยเล้ง -ผักกาดหอม - ผักโขมจีน
- ผักชี - ขึ้นฉ่าย - โหระพา
- กระเทียมใบ - กุยฉ่าย - หัวผักกาดแดง
- กะเพรา - แมงลัก - ผักชีฝรั่ง
- หอมหัวใหญ่

2.2 ปักชำด้วยต้น และด้วยหัว ได้แก่
- หอมแบ่ง (หัว) - ผักชีฝรั่ง - กระเทียมหัว (ใช้หัวปลูก)
- หอมแดง (หัว) - บัวบก (ไหล) - ตะไคร้ (ต้น)
- สะระแหน่ (ยอด) - ชะพลู (ต้น) - โหระพา (กิ่งอ่อน)
- กุยช่าย (หัว) - กะเพรา (กิ่งกึ่งแก่กึ่งอ่อน) - แมงลัก (กิ่งกึ่งแก่กึ่งอ่อน)
หมายเหตุ มีบางพืชที่ปลูกด้วยหัว หรือส่วนของต้นก็ได้ ปลูกด้วยเมล็ดก็ได้
ดังนั้น จึงมีชื่อผักที่ซ้ำกันทั้งข้อ 1 และ 2

ปลูกพืชไม่ใช้ดิน

วันนี้มาว่ากันถึงเรื่องของการปลูกพืชไม่ใช้ดินกันดีกว่า แต่ก้อแบบงู ๆ ปลา ๆ นะ คนเขียนก็เพิ่งเริ่มเข้าสู่วงการเหมียนกัล ตัวอย่างของการปลูกผักในแก้ว แบบไม่ใช้ดิน ไว้กินเองหลังบ้าน หรือหลังห้อง (สำหรับอพาทเม้นต์หรือคอนโด) ++การปลูกพืชไม่ใช้ดินคืออะไรต้องย้อนกลับไปดูว่า ทำไมพืชถึงต้องขึ้นบนดิน (ซึ่งที่จริงแล้วบนหิน บนทราย ในน้ำ ก็เห็นขึ้นกันเต็มไปหมด) เพราะว่าดินเป็นวัสดุที่เหมาะสมกับการค้ำจุนรากพืช ทำให้ลำต้นพืชตั้งอยู่ได้ ไม่ล้มลงไป และดินยังเป็นวัสดุที่เหมาะสมในการสะสมธาตุอาหารที่พืชต้องการ และยอมให้มีอากาศอยู่ภายในสำหรับให้พืชหายใจทางรากด้วยเช่นกันดังนั้นสรุปได้ว่า สิ่งที่พืชต้องการนั้นมีอยู่ 3 สิ่งด้วยกันคือ1. วัสดุค้ำจุน (ตามธรรมชาติก็คือดิน)2. ธาตุอาหาร (เด๋วมาว่ากัน)3. อากาศ (อ้อกซิเจน) ทางราก (ส่วนทางใบเป็นคาร์บอนด์ไดอ้อกไซด์)4. น้ำ (สำหรับนำธาตุอาหารไปยังส่วนต่าง ๆ ของต้นพืช)การปลูกพืชไม่ใช้ดินก็คือ การนำวัสดุค้ำจุนซึ่งก็คือ ดิน ออกไปจากระบบข้างต้น แล้วค้ำจุนต้นพืชด้วยสิ่งอื่นที่ไม่ใช่ดิน ส่วนอื่น ๆ ที่เหลือก็จัดให้กับต้นพืชเหมือนเดิม (หรือดีกว่าเดิม)แล้วจะปลูกในอะไรล่ะคำตอบก็ง่าย ๆ คืออะไรก็ได้ที่ไม่ใช่ดิน อาจจะเป็นน้ำ โฟม แก้วพลาสติก ขวดโค้ก แก้วเบียร์ หรือแม้แต่ลอยอยู่ในอากาศก็ได้แต่สิ่งที่ผู้ปลูกจะต้องส่งให้กับต้นพืชอย่างครบถ้วน เพื่อให้ต้นพืชมีชีวิตและเติบโตได้ก็คือ1. สารละลายธาตุอาหาร (Nutrient Solutions) ซึ่งก็คือ ปุ๋ย + น้ำ2. อากาศต้องจำ 2 ข้อนี้ให้ดีนะครับ เพื่อจะช่วยให้เราสามารถออกแบบระบบปลูกได้อย่างรอบคอบต่อไปในอนาคต

เพาะถั่วงอกแบบง่ายๆ

อยู่เมืองนอก อยากกินหยังกะต้องเฮ็ดเองแบบนี้ละพี่น้อง
ขนาดถั่วงอกหยังต้องเพาะเองเลย เฮ้ดง่ายๆๆค่ะ บ่ยาก
1. แช่เมล็ดถั่วเขียวไว้ 1 คืน
2.เอากระดาษทิชชู่แผ่นใหญ่รองก้นกระจาดไว้ โฮยถั่วงอกลงไป เกลี่ยให้บางๆๆ
3.ห้ามโรยหนาเด้อ ถั่วงอกสิจ่อย โรยเป็นชั้นๆจนกว่าเมิดถั่วที่แช่ไว้
4.พอโรยเสร็จแล้ว เอากระดาษปิดทับ รดน้ำไห้ชุ่ม ยกลงกล่องโฟม ปิดให้สนิท
5.รดน้ำทุกวันเช้าเย็น ประมาณ 3-4 ถั่วงอกกะเก็บได้แล้ว ง่ายๆๆค่ะ